Alle hoeken van de dansvloer
beeldende kunst recensie
Bernadette van der Goes
Leidsch Dagblad, maart 2005
Expositie: Dansschetsen van Anita Gaasbeek. Prijzen: 100 tot en met 430 euro. Te zien: t/m 31/3, wo t/m vrij 12-18 uur, do avond ook 19-21 uur, za 10-17 uur, zo 13-17 uur, eerste paasdag gesloten, galerie Zône, Nieuwstraat 17b, Leiden.
Wat is de essentie van beweging? Een vraag die al onnoemelijk veel beeldend kunstenaars heeft beziggehouden, want misschien is dat wel het moeilijkste om weer te geven. In de wereld om ons heen is alles in beweging: de wolken in de lucht, het water in de grachten, de blaadjes aan de bomen die bewogen worden door de wind, de auto's op straat en natuurlijk de mensen, die van alle levende wezens de meeste controle hebben over hoe ze bewegen. Sommigen hebben er zelfs hun beroep van gemaakt, zoals sporters en dansers. Met name deze laatste groep vormt een belangrijke inspiratiebron voor beeldend kunstenaars, met als bekendsten Edgar Degas en Auguste Rodin.
De dansschetsen die Anita Gaasbeek bij galerie Zône tentoonstelt staan dus in een lange traditie. Gaasbeek maakt haar tekeningen vaak tijdens repetities, bijvoorbeeld bij het Scapino Ballet Rotterdam. Zo zien we in de expositie een aantal schetsen die zij maakte bij het instuderen van 'Paramount', een nieuw ballet van Ed Wubbe. Met enkele luchtige penseelstreken in aquarel en inkt legt zij de bewegingen van de dansers vast.
Bewust houdt Gaasbeek het eenvoudig. We zien steeds slechts een of twee dansers die helemaal opgaan in hun passen. Zij gebruikt nooit meer dan twee kleuren en beeldt niet meer af dan absoluut noodzakelijk is. Haar stijl van schilderen is los en soepel, maar tegelijkertijd trefzeker.
Vaak bestaan de dansers slechts uit een paar lijnen, die armen, benen, romp en hoofd aanduiden. Het lijkt kinderlijk eenvoudig, maar dat is schijn. Met die paar penseelstreken weet Gaasbeek namelijk overtuigend de suggestie te wekken dat hier dan echt mensen aan het dansen zijn. Hoewel door de vereenvoudiging niet altijd duidelijk is of het om mannen of vrouwen gaat. We zien hen springen, zich uitrekken, een pas de deux dansen, balanceren, soms bijna zweven. En de dansers hebben altijd veel ruimte om zich heen, waardoor het accent nog sterker op hun expressie komt te liggen.
Een enkele keer heeft Gaasbeek een serie bij elkaar behorende tekeningen als groep opgehangen. Dat is bijvoorbeeld het geval bij vier schetsen met daarop een man en een vrouw die de tango dansen. Hun passen en draaiingen zijn te zien vanuit verschillende hoeken, zodat we prachtig de hele dans kunnen volgen.
